Cilt: 38 Sayı: 4, 28.12.2023

Yıl: 2023

Makaleler

Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi mühendislik bilimlerindeki güncel bilimsel ve teknik gelişmeleri araştırmacılara ve mühendislere ulaştırmayı hedeflemektedir. Mühendislik alanındaki gelişmeleri takip etmek, meslek kuruluşları ve bireylerin ulusal ve uluslararası gelişimlerine katkıda bulunmak ve bu alanlarda Türkçe bir kaynak oluşturmak amacıyla yayımlanmaktadır.

Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, yılda dört sayı olarak yayımlanan hakemli bilimsel bir dergidir. Mühendislik alanındaki gelişmeleri takip etmek, meslek kuruluşları ve bireylerin ulusal ve uluslararası gelişimlerine katkıda bulunmak ve bu alanlarda Türkçe bir kaynak oluşturmak amacıyla yayımlanmaktadır. Derginin yazım dili Türkçe / İngilizcedir. Daha önce başka bir yerde yayımlanmamış tüm özgün ve güncel bilimsel araştırma ve uygulamaları kapsayan makaleler kabul edilmektedir. Tüm mühendislik alanları ile ilgili teorik/deneysel ve uygulamaya yönelik çalışmalar Dergi’nin ilgi alanındadır. Çeviri ve derleme makaleler kabul edilmemektedir. “Araştırma ve uygulama içeren makaleleri” yayınlamaktadır.

Makale, A4 (210x297 mm) boyutlu kağıda, Windows uyumlu Word ortamında, Times New Roman font kullanılarak, birer aralıkla yazılmalı, ana başlıklar 12 Punto (koyu), yazar adları 12 Punto (koyu), alt başlıklar ve metin 10 punto olmalıdır.
Çizimler ve çizelgelerle birlikte, makaleler 15 sayfadan, kısa bildiriler 4 sayfadan daha uzun olmamalıdır. Makale Türkçe ise: Türkçe Başlık, İngilizce Başlık, Öz, Anahtar Kelimeler, Abstract (İngilizce öz), Keywords, Metin, Semboller (gerekliyse), Teşekkür (gerekliyse) ve Kaynaklar,
Makale İngilizce ise: İngilizce Başlık, Türkçe Başlık, Abstract, Keywords, Öz (Türkçe öz), Anahtar Kelimeler, Text, Notations (gerekliyse), Acknowledgments (gerekliyse) ve References sırası içinde düzenlenmelidir.
Başlık kısa ve açık olmalı, içeriği yansıtabilmelidir. Öz (ve Abstract) çalışmanın amacını, kapsamını, yöntemini ve ulaşılan sonuçları kısaca tanımlamalı ve 150 kelimeyi aşmamalıdır. En az üç, en fazla beş tane anahtar kelime verilmelidir. Başlık, Öz ve İngilizce başlıklı Abstract birinci sayfaya sığdırılmalı ve ana metin ikinci sayfadan başlatılmalıdır. Metin yalın bir dil ve anlatımla yazılmalı, makale Türkçe ise Türkçe, makale İngilizce ise İngilizce yazım kurallarına uygun olmalıdır.
Bölüm ve alt bölüm başlıkları numaralanmalıdır. Denklemler numaralanmalı ve bu numaralar satır sonunda parantez içinde gösterilmelidir. Yazılarda yalnızca SI birimleri kullanılmalıdır. Semboller uluslararası kullanıma uygun seçilmeli; her bir sembol ilk kullanıldığı yerde tanımlanmalıdır. Teşekkür olabildiğince kısa olmalı, çalışmaya katkısı ve desteği bulunan kişi ve kuruluşlar belirtilmelidir. Çizelgeler, çizimler ve fotoğraflar metin içine yerleştirilmeli, her birine numara ve başlık verilmeli ve başlıklar çizim ve fotoğrafların altına, çizelgelerin üstüne yazılmalıdır.
Kaynaklar metinde köşeli parantez içinde numaralanmalı ve kaynaklar listesinde metin içinde veriliş sırasına uygun biçimde belirtilmelidir. Etik kuralları gereğince, alıntılar tırnak içinde verilmeli ve bir referans numarası ile kaynak belirtilmelidir. Kaynaklarda şu bilgiler verilmelidir: Yazar(lar)ın soyadı, adının baş harfi, diğer yazarlar, makalenin (bildirinin veya kitabın) tam başlığı;
Makale ise: Yazar(lar)ın soyadı, adının baş harfi, yıl, makalenin tam başlığı, derginin adı, cilt, sayı, başlama ve bitiş sayfaları. Kitap ise: Yazar(lar)ın soyadı, adının baş harfi, yıl, kitabın tam adı, cilt numarası, varsa editörü, yayınlandığı yer, son sayfa no. Bildiri ise: Yazar(lar)ın soyadı, adının baş harfi, yıl, bildirinin tam başlığı, konferansın adı, yapıldığı yer. Elektronik ortamdan alınmış ise: Bildiri sadece CD/DVD’de yayınlanmış ise: Yazar(lar)ın soyadı, adının baş harfi, diğer yazarlar, yıl, bildirinin adı, konferansın adı (CD/DVD), yapıldığı yer, yıl. “Konferansın adından hemen sonra parantez içerisinde CD/DVD olduğu belirtilecektir.” Tez ise: Yazarın soyadı, adının baş harfi, yıl, tezin adı, derecesi, sunulduğu kurum, son sayfa no. Rapor ise: Yazarın soyadı, adının baş harfi, diğer yazarlar, yıl, raporun adı, türü, numarası, kuruluşun adı, yayınlandığı yer. Web Sitesi ise: Yazar(lar) belli ise; yazarın soyadı, adının baş harfi, diğer yazarlar, varsa yayınlandığı yıl, yazının başlığı, web adresi (http://www.xxxxx.xxxx.xxx), Erişim Tarihi: gün, ay, yıl. Kurum/Kuruluşlara ait ise; Kurum adı, varsa yayınlandığı yıl, yazının başlığı, web adresi (http://www.xxxxx.xxxx.xxx), Erişim Tarihi: gün, ay, yıl. Elektronik kitap/rapor ise: Yazar(lar)ın soyadı, adının baş harfi veya kitap/raporu yayımlayan kurum veya kuruluşun adı, varsa yayınlandığı yıl, konunun tam adı, Erişim Tarihi: gün, ay, yıl.

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DERGİSİ ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ
Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi makale kabulü ve yayımında etik kurallara uyar. Bu kapsamda makale kabulü için öncellikle intihal açısından makale Turnitin programı ile incelenir. Yüzde 20'den daha fazla alıntı ve başka yayımlarla örtüşen ancak atıf verilmeyen makaleler hakem sürecine alınmaz.
Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi mühendislik bilimlerindeki güncel bilimsel ve teknik gelişmeleri araştırmacılara ve mühendislere ulaştırmayı hedeflemektedir. Tüm mühendislik alanları ile ilgili teorik/deneysel ve uygulamaya yönelik çalışmalar Dergi’nin ilgi alanındadır. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi daha önce başka hiçbir yerde yayımlanmamış, özgün ve güncel bilimsel araştırma ve uygulamaları içeren makaleler kabul edilmektedir. Çeviri ve derleme makaleler kabul edilmemektedir. “Araştırma ve uygulama içeren makaleleri” yayınlamaktadır. Makaleler Türkçe veya İngilizce olabilir. Dergi’ye gönderilen yazılar yayınlansın veya yayınlanmasın iade edilmez. Makaleleri yayınlama yetkisi dergi yayın kuruluna aittir.
Makalenin tamamı bilgisayar ortamında hazırlanmalı baskıya hazır biçimde iki adet (birisinde yazar adları ve adresleri olmamak üzere) Dergi web sayfasında verilen örnek şablona uygun hazırlanmış olarak elektronik ortamda veya e-posta ekinde gönderilmelidir. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi açık erişimli bir dergi olup, makalelerin yayınlanması için yazarlardan herhangi bir ücret talep edilmemektedir.
Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi'ne gönderilen makalelerin yayınlanıp yayınlanmayacağına Editör ve Editör Kurulu karar verir. Editör ve Editör Kurulu, hakaret, telif hakkı ihlali ve intihal konusunda yürürlükte olan yasal gerekliliklerle sınırlandırılmıştır. Editör ve Editör Kurulu, entelektüel içeriklerine yönelik yazılarını etnik, cinsiyet, dini veya politik önyargılardan arındırılmış olarak değerlendirir ve hakemlerin yazarlara anonim kalmasını sağlamak için tamamen makul olur. Gönderilen yazılarda sunulan bilgi ve fikirler gizli tutulur ve kişisel kazanç için kullanılmaz.

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DERGİSİ’NİN ETİK POLİTİKASI
Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi Yüksek Öğretim Kurulu’nun belirlediği kurallara uyar.
Yayınlanması talebi ile dergiye sunulan çalışmalarda Yayın Etiği Komitesi’nin (Committe on Publication Ethics - COPE (https://publicationethics.org/)) yönergesince yazarlar, hakemler ve editörler için uyulması tavsiye edilen ve aşağıda sunulan etik ilkeler dikkate alınmaktadır.
Editör Kurulu, dergiye gönderilen çalışmalarla ilgili intihal, sahtecilik, çarpıtma, atıf manipülasyonu, veri sahteciliği, tekrar yayım, dilimleme, haksız yazarlık, yanıltıcı beyanda bulunmak, insan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak gibi bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı olduğu düşünülen eylemlerle karşılaşılması durumunda COPE kurallarına uygun olarak hareket etmektedir.

İntihal
İntihal, bilimsel etiğin açık bir ihlalidir ve ayrıca yasal işlemle cezalandırılabilen bir telif hakkı yasasının ihlali anlamına da gelebilir. Lütfen tüm gönderilerin intihal için tamamen kontrol edildiğini unutmayın. Belli bir intihal belirtisi gösteren herhangi bir makale otomatik olarak reddedilecek ve bu yazarların Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi’ne sonsuza dek makale göndermelerine izin verilmeyecektir.
Önemli not: Dergide intihal göstermek için yazılım kullanabilir.

Çıkar çatışması ve finansman
Yazarlar, sunulan metinde veya yorumlarında etkilenmiş olabilecek herhangi bir finansal veya diğer önemli çıkar çatışması varsa, referans metninden önce veya ayrı bir bölümde yer alan bir özet beyan vermelidir.

Açık erişim politikası
Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi açık erişimli bir dergi olup, makalelerin yayınlanması için yazarlardan herhangi bir ücret talep edilmemektedir.

Kendini arşivleyen politika
Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, makalelerin Post-print (kabul edilen versiyon) versiyonunu/PDF'sini kurumsal bir havuzda ve ticari olmayan konu bazlı depolarda ya da dergi web sitesinde (sosyal ağ siteleri dahil) yayınlamasını sağlar.

Telif hakkı
Yazarlar, yayınlanan makalenin telif hakkını saklı tutar ve makaleyi üçüncü taraflara izin verilen şekillerde kullanma hakkına sahiptir. Orijinal yayın hakkında tam bibliyografik bilgiler (yazarlar, makale başlığı, dergi başlığı, cilt, sayı, sayfalar) sağlanmalıdır. Yazarlar, yayıncıya makaleyi yayınlama, yeniden kullanması durumunda orijinal yayıncısı olarak atıfta bulunma ve tüm biçimlerde ve medyada dağıtma hakkını verir.


Feragat
Yayınlanan eserlerde ifade edilen görüşler Editörlerin görüşlerini ifade etmemektedir. Yazarlar makalelerde ifade edilen fikirlerin hukuki ve ahlaki sorumluluğunu alırlar. Herhangi bir olumsuz durum olması durumunda yayıncının hiçbir sorumluluğu olmayacaktır. Herhangi bir tazminat talebi olması durumunda Yayıncı yasal olarak sorumlu tutulamaz.


Yazarların Etik Sorumlulukları
1. Çalışmayı https://muhendislik.cu.edu.tr//storage/Dergi/Yazarlar/%C3%96rnek%20Makale.pdf adresinde bulunan yazım kurallarına göre düzenlemek ve https://muhendislik.cu.edu.tr//storage/Dergi/Yazarlar/Telif_Haklari_Devir_Formu.pdf adresinde bulunan telif hakkı devir formunu doldurarak makale ile birlikte iletmelidir.

2. Gönderilen makaleler, yazar(lar)ın özgün çalışması olmalıdır.

3. Gönderilen makaleler daha önce yayınlanmamış olmalıdır.
Bir makalenin eşzamanlı olarak birden fazla dergiye yayınlanmak üzere gönderilmesi etik değildir.

4. Olası herhangi bir çıkar çatışması açıkça belirtilmelidir.

5. Makale yayınlanmak üzere yollandıktan sonra yazar tarafından herhangi bir hata bulunursa, yazar (lar) yapılan düzeltmeleri derhal Editöre bildirmelidir(ler).

6. İnsan veya hayvan denek içeren tüm çalışmaların ulusal ve uluslararası yasalara ve yönergelere uygun olmasını sağlamalı, gerekli onayların alındığını onaylamalı, denek mahremiyetine saygı göstermelidir. Çalışmasına dair ilgili etik kurul onaylarını ve araştırma detaylarını çalışmanın “Materyal ve Metod” kısmında belirtmelidir. Makale sunumu esnasında, eğer gerekli ise makale dosyasına ilave olarak Etik Kurul Onay dosyası da sisteme yüklenmelidir.

7. Makalede yasal/özel izin alınmasının gerekip gerekmediği belirtilmiş olmalıdır. Eğer, çalışma bir kurumda yapılan uygulamayı kapsıyor ise, ilgili kurumdan, hangi tarihte ve hangi karar veya sayı numarası ile izin alındığı açıkça belirtilmelidir.

8. Çalışmanın destek kaynaklarından tümünün, makalenin teşekkür kısmında belirtilmesi gerekmektedir.

9. Makaleye fikren veya fiilen katkıda bulunmayan kişiler yazar olarak belirtilmemelidir. Yazarlar dışındaki kişilerin yapılan çalışmaya katkıları ve yazının hazırlanmasına katkıları var ise dipnotta veya Teşekkür bölümünde belirtilmelidir.

10. Çalışmayla ilişkili verilerin doğruluğundan emin olunmalı, araştırmasına ilişkin kayıtlarını düzenli tutmalı ve olası bir talep üzerine bu verilere erişim verebilmelidir.

11. Değerlendirme süreci başlamış bir makaleye yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkarma gibi işlemlere ihtiyaç duyulduğu takdirde dergi editör kuruluna tüm yazarların onayı ile başvuru yapmalıdır.

12. Yazarlar, makalenin Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi yayınından sonra herhangi bir dilde başka bir yerde yayınlanmayacağını garanti eder.

13. Yazarlar, makalenin asılsız veya hukuka aykırı ifadeler içermediğini ve üçüncü tarafların haklarını ihlal etmediğini doğrulamaktadır. Herhangi bir tazminat talebi olması halinde, Editör ve Yayınevi yasal olarak sorumlu tutulamaz.

14. Gönderilen bir makale hakemlere ve okuyuculara sunulan iddiaları doğrulamak için yeterli detay ve referans içermelidir. Sahte iddiaların kasıtlı sunumu etik standartların ihlalidir.

15. Başka bir yerde daha önce yayınlanmış olan rakam, tablo veya diğer materyalleri dahil etmek isteyen yazarların, kullanılan referans üzerinde belirtmesi veya telif hakkı sahiplerinin iznine sahip olması gerekmektedir. Bu delil olmadan alınan herhangi bir materyalin yazarlardan kaynaklandığı varsayılacaktır.

Editörün Etik Sorumlulukları
1. Dergiye gönderilen çalışmaları içeriğine göre değerlendirmeli, hiçbir yazara ayrıcalık göstermemeli, objektif ve adil bir şekilde hareket etmelidir. Makale konusuna uygun hakemler atamalıdır.
2. Makale değerlendirme sürecinde hakemlere rehberlik etmeli ve talep ettiği bilgiyi sağlamalıdır.
3. Hakem değerlendirme sürecini çift taraflı kör hakemlik ile sürdürmelidir.
4. Hakemlerin makaleyi zamanında, tarafsız ve bilimsel olarak değerlendirmesi için gereken uyarıları ve tedbirleri almalıdır.
5. Hakem, yazar ve okuyuculardan gelen şikâyetlere açık ve aydınlatıcı cevap vermelidir.
6. Bütün makaleleri, makalenin entelektüel içeriğini temel alarak, yazarın cinsiyet, ırk, etnisite, din, vatandaşlık veya siyasi değerlerine bakmaksızın adil şekilde değerlendirmelidir.
7. Makaleler ile ilgili bilgileri gizli tutmalıdır.
8. Makaleler ile ilgili herhangi bir çıkar çatışması gözlemledilerse, bunları açıklanmalıdır.
9. Yayın Kurulu, yayınlanmak üzere gönderilen makalenin hakem değerlendirmelerine dayalı olarak yayınlanması kararının verilmesinden, derginin yayın kurulu politikalarından ve intihal, hakaret ve telif hakkı ihlaline karşı yasal tedbirlerin alınmasından sorumludur.

Hakemlerin Etik Sorumlulukları
1. Editörün karar verme sürecine katkıda bulunmak için makaleyi objektif olarak zamanında incelemeli ve sadece uzmanlık alanı ile ilgili çalışmaları değerlendirmeyi kabul etmelidir.
2. Yayınlanacak makalenin kalitesini yükseltmeye yardımcı olacak yönlendirmelerde bulunmalı ve çalışmayı titizlikle incelemelidir. Yorumlarını yapıcı ve nazik bir dille yazara iletmelidir.
3. Herhangi bir çıkar çatışması ve ilişkisi olması durumunda editöre gerekli bilgilendirmeyi yapmalı ve makaleyi değerlendirmemelidir.
4. Editör ve yazar tarafından sağlanan bilgilerin gizliliğini korumalı, kör hakemliğe aykırı bir durum varsa editöre bildirmeli ve çalışmayı değerlendirmemelidir.
5. Değerlendirme süreci sırasında elde ettikleri bilgileri, kendi veya başkalarının veya başka kuruluşların avantajına veya başkalarını dezavantajlı duruma düşürmek veya itibarını zayıflatmak için kullanamazlar.

Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi açık erişimli bir dergi olup, makalelerin yayınlanması için yazarlardan herhangi bir ücret talep edilmemektedir.